منزلت بیت امام عنوان یادداشتی از حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی است که به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد ارتحال امام خمینى‌(س) نگاشته شده است. به گزارش جماران، متن یادداشت حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی به این شرح است:

گرچه واژه (‌بیت‌) در لغت معناى روشن و ساده‌اى دارد لیکن در مصطلح قرآنى و نیز در فرهنگ دینى در زمره واژه هاى معنادار و قدسى است که با جلال و شکوه تمام از آن یاد مى شود‌،  واژه هایى همانند (بیت الله الحرام)، (بیت عتیق)، (بیت المقدس)، (اهل بیت) و نظائر آن در باور اسلامیان و خصوصاً شیعیان بسیار عزیز و عظیم است. اصطلاح (‌اهل بیت‌) که از سوى حق مطلق و خداى سرمد بلکه به زبانش و در کلامش قرآن مجید به صراحت بیان شده [اِنمّا یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهلَ البَیت و یطهرکم تطهیرا‌] (‌احزاب ٢٢‌)  نزد شیعیان  بعد از توحید و رسالت، عزیزترین و محبوب ترین عبارت است به گونه ایکه هوّیت و هستى خود را مرهون آن دانسته و حاضرند تمام وجود و همه جان خود رادر جهت احیاء و ابقاء آن  ایثار ونثار نمایند.

پروردگار سبحانى با افاضه کریمه [‌فى بیوت اَذن الله اَن تُرفع و یُذکر فیها اسمُهُ یسبح له فیها بالغدوّ والاصال] ( نور ٢٧ )  رفعتى به کلمه (‌بیت‌) بخشید که ضمن داشتن معناى ملکى‌، هوّیتى ملکوتى و سمت و سوئى الهى یافت و از نوعى قداست و گونه اى نزاهت طرفى بست. بر اساس دو کریمه فوق دو خصیصه تنزیهى و تشبیهى از سوى حق مطلق به اهل بیت عصمت و صاحب جلالت بخشوده شد، ویژگى اول‌؛ نزاهت از هر آنچه رجز و پلیدى و یا رجس و پلشتى نامیده مى‌شود که نتیجه آن طهارت مطلق از هر خطا و پاکى بى حد از هر خطیئه است. ویژگى دوم‌؛ فسحت وجودى و رفعت مقام و باریابى به ساحت الهى است که با خود مظهریت تمام اوصاف الهى و همه افعال ربوبى را داراست و البته اینهمه در سایه اذن الهى و رخصت سبحانى میسوراست.

از آن گاهى که کرامت پروردگارى بر اهل بیت پرتوافکند و آنها را هم از طهارت و پاکیزگى و هم از رفعت و بلنداى وجودى بهره مند ساخت‌، واژه (‌بیت‌) به تبع آن شرافت و مکانت یافت‌‌، دیگر (‌بیت‌) مکان نیست بلکه مکانت است و جا نیست که جایگاه است. و این معنا امروزه در فرهنگ عموم دینمداران‌، خصوصاً عالمان و فرزانگان بسیار شریف و گرانبهاست ، و کاربرد خاص آن نسبت به (‌بیوت‌) فقیهانى ممتاز و حکیمانى سرفراز است که براستى از دو ویژگى نامبرده بهره برده و هستى و حیات فردى و اجتماعى خویش را بر آن بنیان نهادند.

در روزگار ما شایسته ترین و نخبه ترین انسانى که بدون تردید شأنیت این معنا را یافت که از مواهب تنزیهى سبحانى طرفى ببندد و از عطایاى  تشبیهى الهى بهره برَد ، همانا شخصیت عزیز الوجود و حقیقت نادرالظهور امام خمینى‌(س) است که به شایستگى مکان او مکانت یافت و جاى او جایگاه شد و منزل او (بیتى) شد که پروردگار عالم بدان اذن رفعت و فرصت صعود بخشید، البته این رخصت الهى مرهون  عمرى مجاهدت و اجتهاد و روزگارى طولانى اخلاص و پاکى و آزمونهاى سخت و دشوار الهى است که این مدال پر افتخار تنها به شایستگانى عطا مى گردد که در سایه کریمه [و اذ ابتلى ابراهیمَ ربَه بکلمات فاتمّهن قال اِنى جاعلک للناس اِماما] ( بقره ١٢٤) توانستند درون خود را پاک تر از بیرون و باطن خویش را زیباتر از ظاهر سازند‌، و البته روشن است که این معنا دفعةً ارزانى نخواهد گشت و ناگهانى پدید نخواهد آمد.

امام خمینى‌(‌رض‌) که خود متوجه این تحوّل کیفى و این تغییر مکانتى بود همواره بر آن مى کوشید که منزلت و جایگاه این (بیت) را صیانت نموده و هر آنچه موجب ضعف و باعث وهن است طرد نماید، هرگز اقتدار معنوى آنر با قدرت مادى و غناى ملکوتى آنرا با ثروت ملکى اشتباه نگرفته و یا معاوضه ننماید. اخلاق و کرامت الهى آنرا با هیچ متاع  دنیایی مبادله ننموده، او نه تنها خود از عرش (‌بیت‌) به فرش منزل تنزّل نکرد بلکه همواره به نزدیکان و یاران و همراهان سفارش داشت تا حریم بیت را پاس بدارند و این جایگاه الهى که امانت خداى سبحانى و مأوى و ملاذ مردمى است را از تعرّض و دست اندازى دیگران سالم و مصون نگاه دارند.

بیت امام‌(س) نیز از زمانى که به تبع زعامت و قیادت الهى امام شکل گرفت‌، سعى برآن داشت که همانند رائدش مستقیم باشد و جز بر بازتاب دهندگى افکار، آراء، نظرات امام نیندیشد و هرگز از مسیر تعیین شده عدول ننموده و کژراه برنگزیند. این ویژگى در تمامى دوره هائى که امام(س) امامت داشت مستمر بود‌، چه در دوران ننگین ستمشاهى که به مبارزه و مظلومیت و زجر و حبس و تبعید مى گذشت و چه در روزگار تنهائی و غربت و تبعید ترکیه و نجف اشرف و چه در اوج عزّت وعظمت راهبرى نهضت و معمارى نظام اسلامى و این سند پر افتخار در خاطره ملت و دیباجه صحیفه مملکت و نظام اسلامى حک شده و از بین رفتنى نیست.

اکنون همگان نام عزیز خمینى(س) و اندیشه بلند و اخلاق کریمانه و روحیات شجاعانه و نهایتاً انقلاب شکوهمندش را در بیتش مى جویند، بیتى که دیگر مکان نیست بلکه مکانت است و مُلک نیست که ملکوت است‌، بیتى که عزّت و عظمت از آن مى جوشید و هرگز ذلّت و خوارى در آن راه نداشت، بیتى که از مال و مقام و دیگر مظاهر دنیائی اثرى نداشت بلکه برآن زهد و تقوا و قناعت و کفاف حاکم بود‌، بیتى که هرآنچه از صداقت و رفاقت بود در آن جمع و از حقد و کینه یا حسد و شینه در آن اثرى نبود، بیتى که از عظمت وبزرگى چشم جهانیان را خیره ساخته و از حقارت و کوچکى وخردى و کوته بینى هوائى نداشت و خلاصه بیتى در سایه بیت اهل بیت بود که همگان از دوست و دشمن، بَرّ و فاجر ، عالم و جاهل بدان امید داشته و به سوى آن مشتاق بودند آنگونه که ازشیمه اهل بیت آموختیم و آنچنان که از زیاراتشان به دل نشاندیم  [... و لا عالم ولا جاهل و لا دنیّ و لا فاضل و لا مؤمن صالح و لا فاجر طالح ... الاّ عرَّفهم جلالة امرکم و عظم خطرکم و کبر شأنکم] (زیارت جامعه)

ملت بزرگ و بزرگوار ایران بلکه امت اسلامى بدرستى مى داند که اکنون این بیت متعلّق به عالم اسلام و جامعه اسلامى است این میراث گرانقدرى است که پروردگار عالم براى این امّت ذخیره ساخته تا سرمایه اى براى اسلام  و دلمایه اى براى نظام و دستمایه اى براى امّت بزرگ اسلام باشد و بماند تا آیندگان از آن توشه برگیرند و مسیر رسالت نبوى‌(‌ص‌) و ولایت علوى‌(‌ع‌) و عزّت حسینى‌(‌ع‌) را در روزگار کنونى و قرون متوالى از آن بجویند و به فرث افراط و روث تفریط دچار نگردند.

اکنون که اصحاب بصر و ارباب نظر بلکه هر شاهد و غائبى حاضر و ناظر است که چگونه اهل این بیت معظّم و اصحاب پیدا و پنهان این خانه معزّز با سلوک علمى و منهج اخلاقى در عین عزّت و صلابت‌، تلاش دارد تا به هر نحو ممکن و برغم بسیارى از مسائل و مصائب این بارگاه قدوسى و آن حرم سبحانى را برابر توصیه هاى شفهى و وصایاى کتبى آن سفر کردهء شاهد و آن مهاجر ناظر حفظ و صیانت نماید، بر همگان خصوصاً پیمایش کنندگان اندیشهء والا و پویندگان انگیزه بالاى خمینى عزیز‌(‌ره‌)، فرض و لازم است تا با افکار و نظرات دانشى و نیز با قلم و بیان ارزشى خویش جامعه ایرانى بلکه امت اسلامى را به این جایگاه یگانه و این (‌بیت‌) بى تا توجّه داده و بر آن باشند تا مبادا افرادى بر اساس شبه علمى یا شهوت عملى گرفتار خطاى نظرى و یا خطیئه عملى شده و آتش به خرمن خود و ملّت برند و یا به عرصه سیمرغ جولان زنند که سرنوشت محتوم آنان در سنت الهى و نیز حافظهء تاریخى ملت و مملکت ثبت است.

در پایان‌، اکنون که در آستانه بیست وپنجمین سالگرد آن رحیل سعید و آن مهاجر مراقب هستیم‌، ضمن آرزوى علوّ مرتبت و دنوّ منزلت‌، خالصانه‌ترین درودها و پاکیزه ترین تحیات را تقدیم محضرش نموده و از حضرتش عاجزانه التماس مى نمائیم تا براى حفظ آن بیت رفیع و آن جایگاه منیع و نیز بقاى نظام جمهورى اسلامى و رهبرى معظّم انقلاب و مردم عزیز‌، درکنف هدایت وحمایت حضرت بقیة الله اعظم و ولیّ زمان(عج)‌، دعا نماید.

منبع: انتخاب